Χρειαζόμαστε φιλοσόφους

Για την προσωπική μου «διανοητική συγκρότηση» πάντα πίστευα ότι μια θέση στη «νοητική μας βιβλιοθήκη» θα έπρεπε να δοθεί στη φιλοσοφία. Το λέω αυτό όχι μόνο από προσωπική πεποίθηση αλλά και επειδή σήμερα, αυτό που συμβαίνει γύρω μας είναι ακριβώς αποτέλεσμα έλλειψης σκέψης και τι μας διδάσκει να σκεφτόμαστε καλύτερα από τη φιλοσοφία;

Η φιλοσοφία (από το ελληνικό, που αποτελείται από το philèin, «να αγαπάς», και το sophìa, «σοφία», δηλαδή «αγάπη για τη σοφία») είναι ένα πεδίο μελέτης που θέτει ερωτήματα και προβληματίζεται για τον κόσμο και τον άνθρωπο, ερευνά την έννοια του είναι και της ανθρώπινης ύπαρξης, προσπαθεί να ορίσει τη φύση και αναλύει τις δυνατότητες και τα όρια της.

Αγάπη για τη σοφία, δεν είναι μικρή υπόθεση, αναλύοντας τις δυνατότητες, έχοντας αυτό που εννοώ, μια οραματική σκέψη. Χρειάζεται θάρρος για να είσαι οραματιστής και όσοι το είχαν θυμάται η ιστορία. Σε μια πραγματικά μαγική συνάντηση για μένα με τους Marco Bonetto (Bonetto Design), Luisa Bocchietto (Πρόεδρος της ADI), Decio Carugati (Δημοσιογράφος), Nevio Di Giusto (Διαχειριστής του Ερευνητικού Κέντρου της Fiat) και Walter De Silva (Διευθυντής Σχεδίασης του Ομίλου Volkswagen), ο ίδιος ο Walter de Silva κατέληξε σε αυτήν την πρόταση:

«Χρειαζόμαστε φιλοσόφους, όχι τεχνικούς. Έχουμε πάρα πολλούς τεχνικούς και μπορείτε να δείτε τα αποτελέσματα»

Η έλλειψη νέων ιδεών, το όραμα, η ικανότητα πρόβλεψης των καιρών ακόμη και κάνοντας λάθη, είναι αποτέλεσμα έλλειψης σκέψης και διδασκαλίας της σημασίας της φιλοσοφίας από την παιδική ηλικία. Το βλέπουμε ξεκάθαρα σήμερα, στην Ευρώπη, τώρα σε αιώνια στασιμότητα, ακόμη και από οικονομική άποψη, γιατί δεν έχει το θάρρος να προχωρήσει παραπέρα, να αναγνωρίσει νέες ευκαιρίες, να αναλογιστεί τη φύση και την ύπαρξή μας. Είμαστε τόσο συγκεντρωμένοι στο σήμερα που δεν καταλαβαίνουμε ότι μπορεί να υπάρξει διαφορετικό αύριο. Υποφέρουμε γεγονότα σαν να ήταν μια αναντικατάστατη «ηθική» συνέχεια του παρελθόντος μας. Είμαστε τόσο δεμένοι με τα επιστημονικά πρωτόκολλα και τα συστήματα που εφαρμόζονται στην καθημερινή μας ζωή που δεν μπορούμε πλέον να απελευθερωθούμε από τις αλυσίδες της προόδου. Βασικά, η πρόοδος περιορίζει την πρόοδο. Έτσι έχουμε μια τεχνολογική πρόοδο που αναπτύσσεται ως συνάρτηση της φιλοσοφικής μας παλινδρόμησης ή ακόμα χειρότερα, βρισκόμαστε στο σημείο που η τεχνολογική πρόοδος αντικαθιστά την πρόοδο της σκέψης. Πόσες φορές ακούω ανθρώπους να λένε: αχ, οι πολιτικοί του παρελθόντος. Ναι, έκλεψαν αλλά τουλάχιστον ήταν πολιτικοί και όχι πολιτικοί γραφειοκράτες». Φυσικά, αυτό είναι πολύ αλήθεια. Σήμερα, η πολιτική τάξη βασίζεται στους τεχνικούς λόγω έλλειψης κουλτούρας και αντισταθμίζει την άγνοιά της με την τεχνολογική σκέψη των γραφειοκρατών που πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να λειτουργήσει. Αλλά τελικά οι πιο προσεκτικοί συνειδητοποιούν ότι καμία οικονομική θεωρία που αξίζει να ονομαστεί ως τέτοια δεν εγγυήθηκε ποτέ ένα μέλλον, πόσο μάλλον το είχε προβλέψει, αν κάτι το υποδηλώνει. Γι' αυτό «υιοθέτησα» μια φιλοσοφία-προπονητή. Το να επιστρέψω στον δρόμο που έχασα πριν από τόσα χρόνια δεν είναι εύκολο, αλλά αν δεν θέλω να πεθάνω στην πολιτιστική μου ανεπάρκεια, πρέπει να κάνω κάτι. Σίγουρα δεν καταλαβαίνω τον Χέγκελ (και δεν είμαι ο μόνος) αλλά λίγος Σωκράτης δεν βλάπτει για αρχή. Καλό μέλλον σε όλους!